Nie przestajemy budować świętokrzyskiej biogospodarki

Data opublikowania: 30 września 2020
Ekologiczna grafika - kula ziemska otoczona trzema zielonymi strzałkami
Ekologiczna grafika - kula ziemska otoczona trzema zielonymi strzałkami

Biogospodarka – czyli rozwijanie potencjału gospodarczego w oparciu o innowacyjne i przyjazne dla środowiska rozwiązania – jest dla naszego regionu ogromną szansa na wzmocnienie swojej pozycji ekonomicznej i zabezpieczenie jego bogactwa naturalnego. To właśnie promowaniu i rozwijaniu tej dziedziny w naszym regionie poświęcono trzyletni projekt RDI2CluB. Czy nam się udało? Oceńcie sami. 

Województwo świętokrzyskie realizuje projekt RDI2CluB („Rural RDI milieus in transition towards smart Bioeconomy Clusters and Innovation Ecosystems”, a w języku polskim: „Działania wspierające Badania, Rozwój i Innowacje na terenach wiejskich w kierunku tworzenia klastrów i innowacyjnych ekosystemów w ramach inteligentnej biogospodarki”) od 1 października 2017 r. do 30 września 2020 r. Czy to oznacza, że po tej dacie w regionie zaniknie biogospodarka? Wręcz przeciwnie! Z pomocą mieszkańców, firm i instytucji ma szansę jeszcze się umocnić i stać filarem rozwoju regionu. Projekt RDI2CluB miał za zadanie rozpocząć ten proces. 

To flagowy projekt w obszarze Polityki Biogospodarki w ramach Strategii Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego (EUSBSR), współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Interreg Region Morza Bałtyckiego 2014-2020. Wspólnie prowadziło go u siebie 5 krajów – każdy z nich reprezentowany przez konsorcjum złożone z przedstawicieli administracji, nauki i biznesu. W Polsce zadanie prowadzone było tylko w naszym regionie przez Województwo Świętokrzyskie (Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego – partner administracyjny), Regionalne Centrum Naukowo-Technologiczne (partner naukowy) oraz Fundację Edukacji i Dialogu Społecznego Pro Civis (partner biznesowy). Liderem całego projektu jest Uniwersytet Nauk Stosowanych JAMK z Regionu Centralnej Finlandii. Każdy z partnerów miał swój własny indywidualny wkład w jeden, wspólny, nadrzędny cel - aby biogospodarka przestała być postrzegana jako ekologiczna alternatywa, a stała się sposobem na realizację gospodarczych i społecznych celów.

RDI2CluB – witamy w klubie biogospodarki!
Innowacyjność projektu polega m.in. na położeniu nacisku na rolę regionów i społeczności lokalnych w rozwoju biogospodarki – na co zwraca też uwagę zaktualizowana w 2018r. unijna Strategia Biogospodarki. Temu celowi służyły m.in. wypracowane w ramach projektu regionalne profile biogospodarki regionów partnerskich oraz plany działań, których celem jest rozwój regionalnych ekosystemów biogospodarki. W ramach międzynarodowego pilotażu powstała również platforma cyfrowa Biobord.eu, służąca jako wirtualne środowisko pracy i miejsce spotkań entuzjastów biogospodarki. A przy okazji doskonale spisuje się w czasach narzuconego nam warunkami dystansu społecznego. W ramach projektu regiony partnerskie realizują również pilotaże lokalne. Polski pilotaż na terenie gmin Busko-Zdrój i Solec- Zdrój, skupia się na niskiej emisji i jakości powietrza. To właśnie to zjawisko odpowiedzialne jest bowiem za około 45 tys. przedwczesnych zgonów rocznie w Polsce. Jednak podstawowym narzędziem a zarazem warunkiem wdrażania biogospodarki jest współpraca – nie tylko na poziomie politycznym czy też pomiędzy biznesem, nauką i administracją, ale w samych społecznościach.

Co dalej?
Co prawda sam projekt kończy się, ale udało się osiągnąć bardzo wiele. Przede wszystkim zainicjowano dyskusję na temat biogospodarki i gospodarki obiegu zamkniętego w regionie, w chwili, gdy region redefiniuje kierunki rozwoju na lata 2030+. Pojęcie "biogospodarka" po raz pierwszy faktycznie znajdzie się w jej zapisach. Jak pokazał nam projekt, głównym wyzwaniem jest to, że nie wiemy jako społeczeństwa co się pod tymi pojęciami kryje i że tak naprawdę wszyscy jesteśmy w mniejszym lub większym stopniu zaangażowani w tworzenie biogospodarki i GOZ. Nawet nasze codzienne decyzje zakupowe wpływają choćby na to, czy np. w sklepach opakowania biodegradowalne zaczną wypierać wszechobecny plastik. To dlatego, oprócz działań formalnych i strategicznych, skupiliśmy się na podnoszeniu świadomości społeczeństwa w tej tematyce. Stąd wszystkie działania promocyjno-edukacyjne ze strony województwa - spotkania edukacyjne z dziećmi, promocja na imprezach targowych, współpraca ze Świętokrzyskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli i konkurs na miniprojekty związane z biogospodarką, facebookowy Biokonkurs i wiele innych.

Projekt przyczynił się również do popularyzacji tematu niskiej emisji i zagrożeń, jakie za sobą niesie. Nieprzypadkowo gminy uzdrowiskowe Busko-Zdrój i Solec-Zdrój, na których obszarze realizowano działania pilotażowe, znalazły się w czołówce najbardziej aktywnych świętokrzyskich samorządów pozyskujących środki w ramach projektów parasolowych, dofinansowujących mieszkańcom wymianę przestarzałych pieców na węgiel (główną przyczynę niskiej emisji) na ekologiczne źródła energii. Województwo przyjęło z kolei uchwałę antysmogową i rozpoczęło własną kampanię edukacyjną "Nie rób świata na szaro".

Młodzież buduje biogospodarkę
Szczególnie cieszy nas również fakt, że udało nam się zainspirować tematem biogospodarki i gospodarki obiegu zamkniętego dzieci i młodzież. Aktywnie zajął się tym zwłaszcza Młodzieżowy Sejmik Województwa Świętokrzyskiego. Powołana przez młodzież Komisja Ochrony Środowiska będzie słyszalnym głosem młodzieży, o realnym oddziaływaniu na tworzone właśnie regionalne dokumenty strategiczne, we wszystkich kwestiach dotyczących środowiska. Stworzony na kanwie współpracy z projektem RDI2CluB młodzieżowy projekt SmogOut popularyzuje też dbanie o jakość powietrza wśród młodzieży naszego regionu. To ważne, ponieważ biogospodarka i gospodarka obiegu zamkniętego to nie tylko nowe „zielone” miejsca pracy i szansa na zrównoważony rozwój obszarów wiejskich, ale przede wszystkim odpowiedź na globalne wyzwania takie jak m.in. zmiany klimatyczne, konieczność zapewnienia godnych warunków życia rosnącej liczbie ludności przy kurczących się zasobach. Młodzież widzi, że dług ekologiczny, który zaciągamy dziś, poprzez swoją niepohamowaną konsumpcję, spłacać będą oni. Nie chcą czekać. Chcą działać. A naszym zadaniem jest ich w tych działaniach wspierać.

Dziękujemy Wam wszystkim za to, że wspieraliście projekt RDI2CluB podczas jego trwania - Czytelnikom, zaangażowanym instytucjom, partnerom projektu, władzom regionalnym i lokalnym, młodzieży i każdemu, kto poczuł, że nasze przedsięwzięcie ma sens. Jedno jest pewne, nie żegnamy się z biogospodarką. Nadal będziemy Was inspirować do walki o zmianę o nawyków i lepszy region, bo, niezaprzeczalnie, jest tego wart. Zaglądajcie do nas i... do zobaczenia!

Zespół projektu RDI2CluB.

Załączone pliki: